Michelangelo Pietà Bandini – Florentijnse Pietà

a picture of michelangelo pietà bandini

De michelangelo pietà bandini (florentijnse pietà) stelt de Maagd Maria voor die het levenloze lichaam van Jezus vasthoudt na de kruisiging. De scène zit vol pathos en drama, nog intenser gemaakt door Michelangelo's buitengewone meesterschap in het beeldhouwen van marmer.

Elk detail van het beeldhouwwerk wordt met minutieuze aandacht behandeld. De figuren zijn gebeeldhouwd met een expressieve kracht die je ademloos achterlaat, en de draperie is weergegeven met een delicatesse en vloeiendheid die de hardheid van het materiaal lijkt uit te dagen.

Maar de Bandini Pietà is niet alleen een meesterwerk van sculpturale techniek. Het is ook een diep spiritueel werk, dat Michelangelo's meditaties over dood, pijn en verlossing weerspiegelt.

In de figuur van de Maagd Maria, gekweld en berustend, zag Michelangelo zijn eigen pijn en lijden weer. En in het levenloze lichaam van Jezus lag zijn eigen desillusie met de wereld en met de mensen.

Een uitdaging voor de meester

Zoals vaak gebeurt in Michelangelo's werk, was de keuze van marmer niet willekeurig. Hij selecteerde de materialen waarmee hij werkte met extreme zorg, op zoek naar stenen die niet alleen esthetisch waardevol waren, maar die ook technische eigenschappen hadden die hem in staat stelden zijn artistieke visie te realiseren.

In dit geval viel zijn keuze op Seravezza-marmer. Het is een wit marmer dat gewonnen wordt uit de Apuaanse Alpen, in Toscane, en dat bekend staat om zijn compactheid en hardheid. Juist deze eigenschappen maakten het ideaal voor het creëren van een monumentaal werk als de Bandini Pietà.

michelangelo pietà bandini
Michelangelo Pietà Bandini (Florentijnse Pietà) – De afzetting

De hardheid van Seravezza-marmer vormde echter ook een uitdaging voor Michelangelo. Het werken met dit materiaal vereiste aanzienlijke fysieke kracht en onberispelijke technische beheersing. Michelangelo, al op leeftijd, moest veel moeilijkheden overwinnen om deze hardnekkige steen te domesticeren.

Maar zijn vasthoudendheid en vaardigheid wonnen het van de hardheid van het marmer. Met geduld en meesterschap slaagde Michelangelo erin de Bandini Pietà te beeldhouwen, waarmee hij een meesterwerk creëerde dat ons vandaag de dag nog steeds verbaast met zijn schoonheid en perfectie.

De keuze voor Seravezza-marmer geeft de Bandini Pietà niet alleen een sobere en plechtige schoonheid, maar draagt ook bij aan het overbrengen van een gevoel van kracht en weerstand. Net als het marmer waaruit het bestaat, lijkt Michelangelo's beeldhouwwerk de tijd en slijtage te trotseren, bestemd om eeuwenlang intact te blijven.

Het gebruik van dit harde en compacte marmer symboliseert ook de hardheid van de pijn die Michelangelo voelde voor de dood van zijn broer Buonarroto. Een pijn die, net als marmer, diep en doordringend was, maar die zijn geest nooit brak.

Het was immers juist uit het lijden en de pijn dat Michelangelo de kracht putte om een onsterfelijk kunstwerk te scheppen.

De Pietà van Bandini is een onuitwisbaar getuigenis van zijn vermogen om tragedie om te zetten in schoonheid en lijden in kunst.

De keuze voor Seravezza-marmer was dus niet alleen een esthetische beslissing, maar ook een symbolische keuze die het marmer nog betekenisvoller en waardevoller maakte.

Een gesluierd zelfportret – Michelangelo Pietà Bandini

Naast de buitengewone schoonheid en de diepe religieuze betekenis verbergt het beeld een fascinerend geheim: de aanwezigheid van een zelfportret van Michelangelo zelf.

In de plooien van de mantel van Nikodemus, de figuur die het lichaam van Christus aan de linkerkant vasthoudt, zien we een gezicht dat verrassend veel lijkt op dat van Michelangelo.

Het is een gesluierd zelfportret, een artistiek middel dat de meester vaak gebruikte in zijn werken. In dit geval is de keuze om zichzelf af te beelden als Nicodemus, een bijbels personage dat geassocieerd wordt met dood en begrafenis, niet toevallig.

Michelangelo Pietà Bandini (Florentijnse Pietà) – De afzetting video

Michelangelo, inmiddels op leeftijd en zich bewust van zijn eigen sterfelijkheid, reflecteerde op zijn eigen einde. De Pietà werd zo niet alleen een eerbetoon aan zijn overleden broer, maar ook een meditatie over de dood en de broosheid van het leven.

Zichzelf afbeelden als Nicodemus was voor Michelangelo een manier om zijn eigen sterfelijkheid onder ogen te zien en zijn onvermijdelijke einde te accepteren. Maar tegelijkertijd vertegenwoordigt dit verhulde zelfportret ook zijn verlangen om een onuitwisbare stempel op de wereld te drukken door middel van zijn kunst.

De aanwezigheid van dit geheime zelfportret geeft het werk een extra niveau van diepte en betekenis. Het is niet alleen een heilig kunstwerk, maar ook een intieme en persoonlijke reflectie van Michelangelo op leven, dood en de betekenis van het bestaan.

Michelangelo Pietà Bandini Een werk bestemd voor de eeuwigheid

Michelangelo begon met het beeldhouwen van de Bandini Pietà met de bedoeling om het te gebruiken voor zijn graf. Hij wilde dat dit monumentale beeldhouwwerk, vol pathos en spiritualiteit, zijn laatste meesterwerk zou worden en zijn artistieke erfgoed voor de wereld.

Michelangelo stelde zich voor dat ze in de basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome zou worden geplaatst, waar hij al land had gekocht voor zijn begrafenis. Het beeld had moeten worden opgenomen in een grandioos architectonisch complex, ontworpen door de kunstenaar zelf, dat zijn nagedachtenis en zijn grootheid zou moeten vieren.

Ook al is Michelangelo's graf in Santa Maria Maggiore nooit gebouwd, de aankoop van dit land en de ontwikkeling van het project tonen het belang dat hij hechtte aan zijn graf. Hij wilde een blijvende erfenis achterlaten, niet alleen via zijn kunst, maar ook via zijn graf.

De woede van Michelangelo en de verminking van de Bandini Pietà

De creatie van het standbeeld werd gekenmerkt door een dramatische gebeurtenis: de gedeeltelijke vernietiging van het beeldhouwwerk van Michelangelo zelf.

Vasari, in zijn “Levens van de meest voortreffelijke schilders, beeldhouwers en architecten“, vertelt dat Michelangelo op een dag, in een moment van wanhoop en woede, de Pietà aanviel 

met een hamer, waardoor de armen van Christus en de Maagd Maria beschadigd werden.

De redenen voor dit extreme gebaar zijn niet helemaal duidelijk. Volgens sommige hypothesen werd Michelangelo overvallen door een vlaag van woede vanwege ontevredenheid over zijn werk. Het Seravezza-marmer, notoir hard en compact, kan aanzienlijke problemen voor hem hebben veroorzaakt, wat zijn frustratie aanwakkerde.

Andere geleerden veronderstellen echter dat Michelangelo's woede voortkwam uit diepere redenen. De dood van zijn broer Buonarroto, die plaatsvond in 1556, had hem diepbedroefd en het beeld, bestemd voor zijn graf, kan pijnlijke herinneringen hebben opgeroepen.

Wat de oorzaak ook is, de verminking vertegenwoordigt een dramatische gebeurtenis in Michelangelo's leven. Het was een daad van zelfdestructie, die zijn innerlijke kwelling en zijn worsteling met zijn eigen sterfelijkheid weerspiegelde.

Maar zelfs uit deze tragische gebeurtenis kwam Michelangelo's grootheid naar voren. Hij gaf niet op toen hij geconfronteerd werd met zijn beschadigde werk, maar besloot het terug te nemen en het een nieuwe vorm te geven.

Met geduld en meesterschap modificeerde Michelangelo het beeld en paste het aan de nieuwe situatie aan. De armen van Christus en de Maagd werden omgevormd tot een meer verzamelde en intieme pose, waardoor het werk een nog ontroerendere en aangrijpendere sfeer kreeg.

Ondanks de verminkingen blijft het een absoluut meesterwerk van MichelangeloHet is een onuitwisbaar getuigenis van zijn creatieve genie, zijn diepe gevoeligheid en zijn vermogen om pijn om te zetten in kunst.

De episode van de vernietiging en de daaropvolgende herbewerking biedt ons een verdere sleutel tot het begrijpen van dit buitengewone werk. Het stelt ons in staat om de complexe persoonlijkheid van Michelangelo beter te begrijpen, gekweld door twijfel en de zoektocht naar perfectie, maar ook in staat om uit zijn as te herrijzen en onsterfelijke kunstwerken te creëren.

Michelangelo Pietà Bandini (Florentijnse Pietà) – De afzetting video

De geschiedenis van de plaatsing van de Michelangelo Pietà Bandini:

Op 18 februari 1564, de dag van Michelangelo's dood, stond de Bandini Pietà nog steeds in zijn Romeinse huis, in het atelier van de kunstenaar. Het was nog niet voltooid en Michelangelo had er tot een paar dagen voor zijn dood aan gewerkt.

1545-1564: Michelangelo creëerde de Bandini Pietà in zijn studio in Rome, maar maakte hem niet af.

1566: De neef van Michelangelo, Leonardo Buonarroti, verhuisde het beeld naar Florence.

1566-1722: De Bandini Pietà blijft in het atelier van Michelangelo in Florence.

1722: Het beeld wordt verplaatst van zijn tijdelijke verblijfplaats in de studio van Michelangelo en geplaatst in de Basiliek van Santa Maria del Fiore, waar hij bleef tot 1933.

1933: De Bandini Pietà vindt zijn definitieve plaats binnen de Opera del Duomo-museum, ook gevestigd in Florence, in Tribune van Michelangelo.

De Pietà Bandini heeft dan ook een roerige geschiedenis wat betreft de locatie, aangezien deze in de loop der eeuwen meerdere malen van locatie is veranderd.

Tegenwoordig wordt dit kunstwerk van onschatbare waarde bewaard en bewonderd door bezoekers van over de hele wereld in het Museo dell'Opera del Duomo in Florence.

Opera van Duomo-museum:

  • Adres: Piazza del Duomo 21, 50122 Florence FI, Italië
  • Openingstijden: Elke dag geopend van 9:00 tot 19:00 uur (laatste toegang 18:30 uur). Gesloten op de eerste dinsdag van de maand.
  • Tickets: Volle prijs €22, Gereduceerde prijs €17 (gratis voor inwoners van de gemeente Florence en voor kinderen jonger dan 6 jaar). Gecombineerde tickets zijn beschikbaar voor het Museo dell'Opera del Duomo en het Baptisterium van San Giovanni.

Basiliek van Santa Maria del Fiore:

  • Openingstijden: Elke dag geopend van 10.00 tot 17.00 uur (laatste toegang 16.45 uur). Dinsdag gesloten.
  • Tickets: Toegang tot de Basiliek is gratis, maar u moet een ticket kopen om de koepel van Brunelleschi te beklimmen.

Ik raad u aan om uw tickets vooraf online te boeken, zodat u lange wachtrijen bij de ingang vermijdt.

Veelgestelde vragen over Michelangelo pietà bandini

1. Waar bevindt Pietà zich?

De Bandini Pietà is momenteel te zien in de Museo dell'Opera del Duomo in Florence, in de Tribuna van Michelangelo.

2. Wanneer ontstond Michelangelo pietà bandini?

Michelangelo werkte aan de Bandini Pietà tussen 1545 en 1564, het jaar van zijn dood. Het beeld bleef onvoltooid.

3. Wie was de ontvanger van de Michelangelo pietà bandini?

Het is niet met zekerheid bekend voor wie de Bandini Pietà bedoeld was. Enkele hypothesen zijn:

  • Een herdenkingswerk voor zijn eigen graf: Michelangelo had land gekocht in de Basilica di Santa Maria Maggiore in Rome voor zijn begrafenis, en de Pietà zou het belangrijkste beeldhouwwerk van zijn graf kunnen zijn geweest. Er is echter geen bewijs om deze theorie te ondersteunen.
  • Een geschenk aan een vriend of mecenas: Het is ook mogelijk dat Michelangelo het beeld aan een geliefde of weldoener wilde geven.
  • Een puur persoonlijk werk: Mogelijk heeft Michelangelo het gemaakt voor zijn persoonlijke en spirituele reflectie, zonder dat hij een specifieke ontvanger voor ogen had.

4. Waarom is de Bandini Pietà onvoltooid?

De redenen waarom Michelangelo het onafgemaakt liet, zijn niet helemaal duidelijk. Enkele hypothesen zijn:

  • Michelangelo's ziekte en gevorderde leeftijd: Op het moment van zijn dood was Michelangelo 89 jaar oud en had hij last van een aantal gezondheidsproblemen. Het is mogelijk dat zijn slechte gezondheid hem ervan weerhield het beeld te voltooien.
  • Michelangelo's ontevredenheid met het werk: Michelangelo was een perfectionist die bekend stond om zijn onvermoeibare streven naar perfectie. Het is mogelijk dat hij er nooit helemaal tevreden mee was en daarom besloot het onafgemaakt te laten.
  • Symbolische betekenis van onvolledigheid: Onvolledigheid kan ook een symbolische betekenis hebben, die de onvolmaakte menselijke natuur en de eeuwige zoektocht naar verlossing weerspiegelt.

5. Wat is de betekenis van de Bandini Pietà?

Het beeldt de Maagd Maria uit die het lichaam van Jezus Christus vasthoudt na zijn kruisiging. Het beeld is rijk aan symboliek en kan op verschillende manieren worden geïnterpreteerd, waaronder:

  • Een beeld van pijn en medelijden: Het vertegenwoordigt Maria's diepe verdriet om de dood van haar zoon. Het beeld roept gevoelens van mededogen en empathie op bij de kijker.
  • Een symbool van hoop en verlossing: Ondanks het pijnlijke thema biedt het werk ook een boodschap van hoop. Jezus' lichaam is niet helemaal levenloos, wat de mogelijkheid van wederopstanding suggereert.
  • Een reflectie op geloof en devotie: De Pietà kan worden gezien als een meditatie over het christelijk geloof en de devotie van Maria voor haar zoon.
  • Een verkenning van de menselijke natuur: het beeld onderzoekt universele thema's zoals lijden, dood, liefde en verlies, die weerklank vinden bij mensen van alle geloven en culturen.

6. Wat is het belang van de Bandini Pietà?

De Bandini Pietà wordt beschouwd als een van de belangrijkste en meest betekenisvolle kunstwerken van de Renaissance. Het is een meesterwerk van beeldhouwkunst dat Michelangelo's genie en zijn diepgaande begrip van de menselijke natuur en het christelijk geloof belichaamt.

7. Wat zijn de stilistische kenmerken van de Michelangelo Pietà Bandini?

De Bandini Pietà vertoont de typische kenmerken van Michelangelo's stijl, waaronder:

  • Buitengewoon anatomisch realisme: de figuren van Maria en Jezus zijn met uitzonderlijke anatomische precisie weergegeven, wat Michelangelo's diepgaande kennis van het menselijk lichaam weerspiegelt.
  • Expressief gebruik van lijn en vorm: vloeiende lijnen en sculpturale vormen creëren een gevoel van beweging en emotionele spanning.
  • Aandacht voor detail: Michelangelo heeft aandacht besteed aan elk detail van het beeld, van de plooien van Maria's mantel tot de afzonderlijke doornen op de kroon van Christus.
  • Meesterlijk gebruik van marmer: Michelangelo was een meester in het gebruik van marmer, en de Pietà is een uitzonderlijk voorbeeld.

8. Waarom heet het Pietà Bandini?

Het ontleent zijn naam aan Francesco Bandini, een Sienese koopman die het beeld in 1646 kocht van de familie Buonarroti. Bandini bewaarde het in zijn privécollectie tot aan zijn dood in 1681. Vervolgens ging het beeld door verschillende handen totdat het in 1933 door de Italiaanse overheid werd verworven en in het Museo dell'Opera del Duomo in Florence werd geplaatst, waar het vandaag de dag nog steeds te vinden is.

9. Hoeveel Pietà's heeft Michelangelo gemaakt?

Michelangelo creëerde tijdens zijn leven vijf Pietà's:

  1. Vaticaan Pietà (1498-1500): Het beroemdste Pietà-werk van Michelangelo, bewaard in de Sint-Pietersbasiliek in het Vaticaan.
  2. Pietà van Palestrina (1550-1561): Bevindt zich in de Accademia Galerij in Florence.
  3. Pietà Rondanini (1564-1565): Een onvoltooid werk dat bewaard wordt in het Castello Sforzesco in Milaan.
  4. Pietà Bandini (1545-1564): Onvoltooid, bewaard in het Museo dell'Opera del Duomo in Florence.
  5. Pietà di Pietà (1564): Een verloren werk, alleen bekend via kopieën en tekeningen.

De Bandini Pietà is dus de vierde Pietà van Michelangelo.

10. Wat zijn de verschillen tussen de verschillende Pietà's van Michelangelo?

Michelangelo's vijf Pietà's vertonen enkele significante verschillen, zowel vanuit een stilistisch als iconografisch oogpunt. Bijvoorbeeld:

  • De Vaticaanse Pietà is een monumentaal en realistischer beeldhouwwerk, met grotere figuren en meer aandacht voor anatomische details.
  • Palestrina's Pietà wordt gekenmerkt door een grotere expressiviteit en pathos, waarbij Maria het lichaam van Christus stevig omarmt in een gebaar van pijn en medelijden.
  • De Rondanini Pietà is een onvoltooid en abstract werk, met figuren die zijn teruggebracht tot essentiële vormen en met een grotere nadruk op spiritualiteit en transcendentie.
  • De Bandini Pietà is evenwichtiger en serener van compositie, met Maria en Jezus diagonaal gerangschikt en een gevoel van vrede dat voortkomt uit de pijn.

Ondanks de verschillen hebben alle Pietà's van Michelangelo een aantal gemeenschappelijke elementen, zoals diepe emotie, technische beheersing en reflectie op het geloof en het mysterie van de dood.

Geef een reactie

nl_NLDutch